w

Tajemnice starego dworca kolejowego w Jaworzynie Śląskiej, cz. I

Stary dworzec Jaworzyna Śląska0

Budynek starego dworca na obecnym II peronie stacji kolejowej pamięta moment powstania Jaworzyny Śląskiej. W czasach swojej świetności pełnił funkcje stacyjnej recepcji. Znajdowały się też w nim pomieszczenia administracyjno-biurowe dla pracowników węzła kolejowego. Przez długi czas działała w nim także restauracja, goszcząca podróżnych, przejeżdżających przez Jaworzynę.

Dworzec zabytkiem

W latach 90. XX wieku budynek ostatecznie stracił swoje funkcje. Mocno nadgryziona zębem czasu bryła budynku od dawna nie jest już ozdobą stacji kolejowej. 17 kwietnia 2019 roku Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał decyzję w sprawie wpisania budynku do rejestru zabytków. Było to efektem akcji społecznej prowadzonej przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska, zainicjowanej przez jej Prezesa, Pana Piotra Gerbera.

Minął ponad rok od tych wydarzeń. Niestety, nadal nie ma możliwości odrestaurowania zabytkowego dworca. Główną przeszkodą jest oczywiście niebagatelna kwota, potrzebna do wyremontowania budynku. Zarządcą starego dworca jest PKP S.A Nieruchomości.

Co dzieje się wewnątrz?

Odpowiedź jest jedna i wszyscy ja doskonale znają. Nic. Ale czy popadający w ruinę stary dworzec przestał być atrakcyjny? Z pewnością nie! Redakcji portalu jaworzynka.info udało się dotrzeć do zbioru fotografii z wnętrza budynku. Zostały one wykonane w 2019 roku. Zdjęcia ukazują nie tylko zniszczone pomieszczenia, ale przypominają też historię budowli. Zwłaszcza tę skrytą w jej najgłębszych zakamarkach.

Zapraszam do zapoznania się z pierwszą galerią zdjęć z wnętrza dworca. Jednocześnie przestrzegam amatorów zwiedzania i urbex’u, że wstęp na teren budynku jest zabroniony. Stan techniczny obiektu stwarza realne zagrożenie dla zdrowia i życia.

Postapokaliptyczne widoki

Pierwsze uczucie, jakie pojawia się po obejrzeniu fotografii, to smutek. Można było spodziewać się, że wnętrze jest w opłakanym stanie. Rzeczywistość jednak przekracza najśmielsze oczekiwania. Tutaj czas nie zatrzymał się ponad 20 lat temu, kiedy ostatecznie opuszczono budynek. Okazuje się, że był bezlitosny i wszędzie widać jego piętno.

Główne wejście do budynku znajduje się od strony północnej. Nad korytarzem prowadzącym do części gastronomicznej znajdowały się pomieszczenia biurowe. Dawna dworcowa restauracja dzisiaj świeci pustkami. Walący się drewniany strop świadczy o katastrofalnym stanie zadaszenia. Jedynymi świadkami ostatnich wizyt podróżnych są smętnie wiszące żyrandole. O czasach świetności przypominają ślady starych mebli restauracyjnych widoczne na jednej ze ścian pomieszczenia.

Widocznie w ostatnich latach funkcjonowania restauracji modne były publiczne toalety w kolorze zielonym. Być może, po prostu taki kolor farby był “pod ręką”. “Stylowe” pisuary zapewne pamiętają jeszcze czasy niemieckich cesarzy.

Stuletni świetlik nadal spełnia swoją rolę

Główny korytarz prowadzi do pomieszczeń dla pracowników stacji kolejowej. Obecnie na podłodze walają się porozrzucane resztki wyposażenia, które okazały się nieatrakcyjne dla szabrowników. W centralnej części korytarza dominuje ogromny świetlik o metalowej konstrukcji. Został on wykonany w latach 20. XX wieku, podczas modernizacji stacji. Pomimo tego, że ma ponad 100 lat, to do dzisiaj zapewnia doskonałe oświetlenie przejścia.

W pomieszczeniach na dole znajdowała się między innymi Kolejowa Automatyczna Telefoniczna Stacja oraz informacja telefoniczna. Obecnie mogłyby być scenerią do ujęć w filmie postapokaliptycznym.

W całym budynku widać ślady zaprószeń ognia. Podobnie jak w pozostałych pomieszczeniach widać zniszczenia dokonane przez amatorów darmowego złomu. Ciekawym pomieszczeniem jest sala, w którym znajdował się generator diesla, zasilający urządzenia komunikacyjne na stacji w razie awarii. Solidna, betonowa podstawa antywibracyjna przemawia do wyobraźni i podpowiada, że generator musiał być sporych rozmiarów. Na ścianach widoczne są resztki izolacji akustycznej. Podobnie jak w innych częściach budynku, widać ślady zniszczeń po pożarach.

Dwie wieże

Na końcu budynku, od strony południowej znajdują się drewniane schody. Prowadzą na wyższe kondygnacje, gdzie znajdowały się między innymi szatnie pracowników. Najciekawsze jest jednak wyjście nad dach, z zachowanymi do dziś murowanymi elementami. To właśnie w tym miejscu stały dawniej dwie dworcowe wieże. Zostały zburzone, prawdopodobnie na początku lat 60. XX wieku.

Stara widokówka z Jaworzyny Śląskiej dworzec
Stara widokówka, na której widnieją dwie wieże zdobiące budynek dworca.

To koniec pierwszej odsłony zbioru fotografii z wnętrza starego dworca. Druga część podróży poprowadzi nas niżej, do pomieszczeń znajdujących się w podziemiach. Te także skrywają swoje tajemnice. Zapraszam do przeczytania drugiej części relacji.

Napisane przez Sylwester Bartczak

Portal www.jaworzynka.info prowadzę od października 2010 r. w ramach prywatnej pasji do dziennikarstwa, fotografii i dostępnego wolnego czasu. Od dekady portal jest częścią historii lokalnej społeczności Gminy Jaworzyna Śląska i cieszę się, że stał się kroniką wydarzeń ostatnich lat. Mam nadzieję, że przeglądanie tej strony sprawia wszystkim osobom kochającym Gminę Jaworzyna Śląska dużo radości.

Turniej tenisa stołowego jaworzyna śląska

Szkolny Turniej Tenisa Stołowego

GLKS Jaworzyna Śląska kolarstwo

Kolarze na Pucharze Polski w przełajach